Hitoria SITPNiG

Historia SITPNiG

Początki stowarzyszeń technicznych sięgają drugiej dekady XIX wieku. W końcu 1817 r. zebrała się w Londynie grupa osób zajmujących się zagadnieniami techniki i postanowiła powołać do życia stowarzyszenie techniczne. Pierwsze zebranie organizacyjne Institution of Civil Engineers (Stowarzyszenia Inżynierów Cywilnych) odbyło się w 1818 r., jego celem miało być gromadzenie i przekazywanie najnowszej wiedzy technicznej inżynierom oraz popieranie rozwoju nauk technicznych. W 1819 r. opracowano statut stowarzyszenia zatwierdzony dekretem królewskim dopiero w 1828 r. i w zasadzie od tego momentu datuje się formalny początek dziejów ruchu stowarzyszeniowego techników.

Równo dwadzieścia lat później, w 1848 r. powstało stowarzyszenie inżynierów cywilnych we Francji - Societe des Ingenieurs Civil des France.

Natomiast w Niemczech grupa młodych studentów berlińskiego Gewerbeinstitut utworzyła około 1840 r. związek pod nazwą "Hutte" ("Huta", ale nazywano go "Chatą", "Schroniskiem" w sensie spotykania się ludzi), mający na celu koleżeńską współpracę i wzajemną pomoc w nauce. Po 1850 r. "Hutte" zaczęły powstawać w innych miastach posiadających szkoły techniczne, gdzie młodzież tworzyła je dla celów samokształceniowych. Członkowie tych związków po opuszczeniu uczelni i szkół, utworzyli w 1856 r. Vereln Deutscher Inqenieure (VDI) - Stowarzyszenie Inżynierów Niemieckich, którego zadaniem był rozwój intelektualny członków.

W następnych latach powstawały stowarzyszenia specjalistyczne, skupiające techników o określonej profesji zawodowej, m.in. w 1881 utworzono Deutsche Maschinentechnische Gesellschatt - Stowarzyszenie Mechaników Niemieckich.

Niemieckie stowarzyszenia techniczne stały się wzorem dla pierwszych polskich stowarzyszeń we Lwowie i Krakowie. We Lwowie impuls wyszedł ze środowiska akademickiego wywodzącego się z założonej w 1817 r. szkoły realnej, która po reorganizacji stała się podstawą do utworzenia w 1844 r. Akademii Technicznej podniesionej dekretem cesarskim z 8. X. 1877 r. do rangi politechniki z jednoczesną zmianą nazwy na Cesarsko-Królewską Szkołę Politechniczną we Lwowie. W Akademii Technicznej językiem wykładowym był język niemiecki i Niemcy stanowili zdecydowaną większość grona nauczycielskiego. Dopiero dekretem z 26 VIII 1871 r. zezwolono na stopniowe wprowadzanie języka polskiego i w ciągu lat 70-tych XIX w. nastąpiła niemal pełna polonizacja kadry naukowej uczelni.

Sytuacja powyższa sprawiła, że pierwsza inicjatywa utworzenia stowarzyszenia technicznego była dziełem inżynierów pochodzenia niemieckiego: Wincentego Kuhna i Aleksandra Reisingera, ten ostatni był długoletnim [1851 -1871] dyrektorem lwowskiej Akademii Technicznej. Oni właśnie utworzyli w grudniu 1862 r. Towarzystwo dla Pielęgnowania i Rozpowszechniania Wiadomości Technicznych, Przemysłowych i Przyrodniczych, ale właściwą działalność rozpoczęto dopiero wiosną 1866 r., a pierwszym przewodniczącym został A. Reisinger. We wrześniu 1874 r. zdołano wydać pod redakcją Jana Nepomucena Frankego pierwszy i ostatni wówczas numer własnego organu -"Czasopisma Technicznego".

Kryzys gospodarczy, który rozpoczął się w 1873 r. spowodował upadek wielu zakładów przemysłowych oraz zubożenie pracujących w nich inżynierów i w konsekwencji sparaliżował całkowicie działalność towarzystwa i jego rozwiązanie w 1879 r. Towarzystwo mimo urzędowego charakteru niemieckiego było, jak to wtedy określano, "na wskroś duchem polskim przejęte".

Mimo niesprzyjających warunków ekonomicznych jesienią 1876 r. zebrała się we Lwowie grupa, już wyłącznie polskich, 22 inżynierów i postanowiła założyć nowe stowarzyszenie - "Towarzystwo Ukończonych Techników", na co uzyskano akceptację władz galicyjskich 22 marca 1877 r. Pierwszym prezesem, sprawującym tę funkcję przez wiele lat (1877-1885,1893-1895), był Roman bar. Gostkowski. Od początku swego istnienia towarzystwo podkreślało znaczenie ścisłej łączności z lwowską Akademią Techniczną, w związku ze zmianą jej nazwy w 1877 r., na wniosek Józefa Jaegermanna, profesora Szkoły Politechnicznej, 22 VI 1878 r. towarzystwo zmieniło swoją nazwę na Towarzystwo Politechniczne we Lwowie. Mimo wcześniejszej deklaracji skupiało ono obok inżynierów polskich także Rusinów, ci ostatni wystąpili jednak w 1913 r. z Towarzystwa Politechnicznego i utworzyli Ruskie Towarzystwo Techniczne, zaś Polacy zmienili wówczas nazwę na Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie (PTP).

PIERWSZE POLSKIE STOWARZYSZENIE NAFTOWE – Towarzystwo dla Opieki i Rozwoju Przemysłu i Górnictwa Naftowego w Galicji.

Wskazanie przez Łukasiewicza możliwości przerobu ropy naftowej oraz sposobu wykorzystania otrzymanej nafty do oświetlenia, zainicjowało gwałtowny pęd w kierunku poszukiwań i wydobycia złóż tego surowca. Rodzącą wówczas się nowa gałąź przemysłu miała bardzo burzliwy rozwój, z towarzyszącym mu chaosem oraz wieloma problemami technicznymi, organizacyjnymi, formalno-prawnymi, finansowymi, a także zawodowymi i bytowymi pracowników. Wśród skromnej kadry fachowców pojawili się dyletanci i spekulanci, traktujący eksploatację ropy naftowej jako źródło szybkiego wzbogacenia. W tych warunkach pojawiła się potrzeba utworzenia społecznej organizacji rozwiązującej narastające problemy naftowe, gdyż istniejące już wówczas we Lwowie Towarzystwo Techniczne nie kierowało swej uwagi na sprawy rozwijającego się przemysłu naftowego.

Wykorzystując organizowaną w 1877 r. we Lwowie Wystawę Rolniczo-Przemysłową Ignacy Łukasiewicz

przedstawił środowisku naftowców propozycję zorganizowania Zjazdu Naftowego. Zjazd ten podjął uchwałę o powołaniu pierwszej społecznej organizacji naftowej pod nazwą Towarzystwo dla Opieki i Rozwoju Przemysłu i Górnictwa Naftowego w Galicji z siedzibą w Gorlicach (1877 – 1890), posiadającego mocne nurty patriotyczne i wolnościowe. Później siedzibę Towarzystwa przenoszono do w Jasła (1890 – 1895) i Lwowa (1896 – 1939). Funkcję pierwszego prezesa powierzono Ignacemu Łukasiewiczowi, który był wówczas niekwestionowanym przywódcą przedsiębiorców naftowych.

W 1881 r. nazwę tego Towarzystwa zmieniono na Krajowe Towarzystwo Naftowe (KTN). Liderami KTN były osoby o wysokiej pozycji zawodowej, społecznej oraz o uznanym autorytecie, zarówno w środowisku jak również ówczesnych władz państwowych. Obok Ignacego Łukasiewicza założycielami Towarzystwa byli: Bodeni, Biechoński, Dębowski, Dzieduszycki, Falkenheyn, Fauck, Fibich, Gintl, Klobassa-Zręcki, Landau, Lewicki,Longchamps, Niewiadomski, Potocki, Pietruski, Rosenkrantz, Sapiecha, Suszycki, Syroczyński, Trzecieski, Wereszczyński, Wodzicki, Zaleski, Znamirowski, Zyblikiewicz. Towarzystwo postawiło sobie za cel skupienie jak największej liczby przemysłowców, inżynierów i techników do rozwiązywania narastających problemów rozwijającego się burzliwie przemysłu naftowego.

Zagadnieniem o podstawowym znaczeniu było wówczas określenie zasad prawnych dysponowania złożem ropy naftowej. W tym względzie ścierały się dwa nurty opowiadające się za: zasadą „regale” (prezentowaną przez austriacką Powszechną Ustawę Górniczą z 1854 r.) lub zasadą „akcesji”, której zwolennikami byli właściciele gruntów. W tym względzie KTN intensywnie pracowało nad opracowaniem ustawy naftowej, doprowadziło to do utworzenia Krajowej Rady Górniczej w Galicji. KTN skutecznie wpływało poprzez posłów galicyjskich do parlamentu wiedeńskiego oraz polskich arystokratów na decyzje rządowe. Było inicjatorem ustaw, decyzji gospodarczych, a także wpływało na decyzje polityczne (sprawa autonomii Małopolski Wschodniej narzucana postanowieniami Kongresu Wersalskiego).

KTN organizowało producentów ropy. W 1883 r. KTN zainicjowało utworzenie Towarzystwa Producentów Ropy „Ropa”, później Towarzystwa Naftowego, a także Towarzystwa Magazynowego. KTN podejmowało akcje mediacyjne dla złagodzenia nieporozumień pomiędzy TP „Ropa”, a Związkiem Rafinerów.

KTN prowadziła działania zmierzające do ratowania polskiego kopalnictwa naftowego. W okresie kryzysu powstałego po 1909 r. w wyniku nadprodukcji ropy naftowej powstał konflikt pomiędzy tzw. „czystymi producentami ropy”, a rafinerami. Został on zażegnany działaniami KTN, choć problem ten istniał również w okresie międzywojennym. KTN odegrało kluczową role przy organizacji i rozwoju przemysłu naftowego II Rzeczypospolitej, zachowując postawę zbliżoną do społecznej rady nadzorczej, dbającej o całości polskiego kopalnictwa i przemysłu naftowego.

Ważną dziedziną działalności było szkolenie fachowców. Z inicjatywy KTN powstała w Ropience szkoła kształcąca wiertników (pierwsza tego typu w Europie). KTN wydawało czasopisma: „Górnik”, „Nafta”, „Przegląd Naftowy” i „Przemysł Naftowy”. Ponadto w latach trzydziestych XX w. KTN wydało kilkutomowy „Podręcznik Naftowy”.

Dla rozwiązywania problemów technicznych KTN zainicjowało utworzenie w 1893 r. Towarzystwa Techników Naftowych, które następnie weszło w skład KTN, jako Sekcja Techniczna. Dzięki staraniom KTN prymitywny galicyjski przemysł naftowy przekształcił się w II Rzeczypospolitej w gałąź gospodarki liczącą się w skali europejskiej, a nawet światowej.

Związek Techników Wiertniczych oraz Związek Polskich Techników Wiertniczych i Naftowych

Przełom XIX i XX w. zaznaczył się wysoką intensywnością rozwoju górnictwa naftowego, co wyrażało się ciągle rosnącą liczbą zatrudnionych pracowników, zwiększająca się liczbą odwiertów, wprowadzaniem nowych technologii wiertniczych wynikających z poszukiwania złóż ropy naftowej na większych głębokościach. Temu rozwojowi towarzyszyło narastanie problemów technicznych, zawodowych, społecznych i socjalnych, którym istniejące wówczas organizacje społeczne (Krajowe Towarzystwo Naftowe, Sekcja Techniczna KTN, Towarzystwo Techników Naftowych, Wzajemna Pomoc) nie były w stanie rozwiązać. W środowisku techników naftowych powstała myśl powołania organizacji społecznej podejmującej w/w problemy.

uczestnicy Zjazdu Związku Techników Wiertniczych, Borysław, 1904

W maju 1905 r. zostało założone Towarzystwo „Związek Techników Wiertniczych w Borysławiu”, które stawiało sobie za cel:

- organizację technicznych kierowników wiertniczych i kierowników zakładów przemysłowych ściśle związanych z wiertnictwem, w celu ochrony własnych praw i interesów,

- wpływanie na polepszenie stanowiska społecznego członków Towarzystwa,

- utrzymywanie między nimi ścisłej łączności i solidarności,

- uprawianie kierunku naukowego, zwłaszcza zawodowego, aby w ten sposób przyczynić się do rozwoju wiertnictwa i wyrobić sprawom - wiertniczym należne im w życiu publicznym i prywatnym znaczenie oraz wpływać na rozwój przemysłu krajowego.

Wydziały Związku (Polskich)Techników Wiertniczych (i Naftowych):

- 1904 r. - założyciele: inż. T. Kusche – przewodniczący, Dembowski, inż.Dunka de Sajo, inż. Longchamps, Rzepecki, inż. Setkowicz, Zakrzewski,

- 1905 r. - inż. P. Setkowicz - przewodniczący, inż. M. Longchamps - z-ca przewodniczącego, B. Glazer - sekretarz,

- 1906 r. - J. Pierściński - przewodniczący, K. Komar - z-ca przewodniczącego, S. Hennig - sekretarz,

- 1908 r. - P. Setkowicz - przewodniczący, F. Hendrich - z-ca przewodniczącego, A. Stocker - sekretarz,

- 1911 r. wrzesień - F. Brugger - przewodniczący, Kruszewski i Henrich - z-cy przewodniczącego, Klaften - sekretarz,

- 1911 r. grudzień - Henrich - przewodniczący, inż. Dunka de Sajo i inż. Styber – z-cy przewodniczącego, dr Szujski - sekretarz,

- 1912 r. - Styber - przewodniczący, Dunka de Sajo i Słotwiński - z-cy przewodniczącego, Romaszyński - sekretarz,

- 1913 r. luty - W. Tłłoczko - przewodniczący, W. Rutkowski - z-ca przewodniczącego, J. Nowicki - sekretarz,

- 1913 r. czerwiec - J. Lewiecki - przewodniczący, L. Słotwiński - z-ca przewodniczącego, Z. Eittmar - sekretarz,

- 1914 r. styczeń - J. Lewiecki - przewodniczący, T. Walczewski - z-ca przewodniczącego, B. Cieślicki - sekretarz,

- od 1915 r. do lat trzydziestych brak danych, w połowie lat trzydziestych inż. T. Łaszcz pełnił przez kilka kadencji funkcję przewodniczącego,

- 1939 r. - W. Bobrowski - przewodniczący.

Stowarzyszenie Polskich Inżynierów Przemysłu Naftowego

W pierwszym dziesięcioleciu XX w. liczba inżynierów zatrudnionych w przemyśle naftowym była niewielka. Rozwijające się szybko różne branże tego przemysłu przyciągały inżynierów (w szczególności mechaników i chemików), którzy specjalizowali się w zagadnieniach naftowych i wspierali działania zmierzające do powołania Akademii Górniczej w Krakowie oraz Wydziału Naftowego na Politechnice we Lwowie. Od 1914 r. wśród członków ZTW zarysowała się tendencja do wyodrębnienia samodzielnej organizacji grupującej wyłącznie inżynierów. Wybuch I wojny światowej, a później wojna o granice przesunęły realizację tych pomysłów dopiero na połowę lat dwudziestych XX w. Nowa organizacja inżynierska o nazwie Stowarzyszenie Polskich Inżynierów Przemysłu Naftowego powstała z połączenia Oddziału Borysławskiego Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie oraz Koła Drohobyckiego Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych. Zebranie organizacyjne odbyło się 10 lutego 1925 r., a 23 maja 1925 r. wybrano Wydział, który przeprowadził procedurę zatwierdzenia Statutu.

Szczególną formą działania SPIPN było coroczne organizowanie od 1927 r. Krajowych Zjazdów Naftowych wypracowujących stanowiska w sprawie aktualnych problemów przemysłu naftowego. Na przewodniczącego Stałej Rady Zjazdów Naftowych został powołany prof. Zygmunt Bielski – Prezes Stowarzyszenia i późniejszy rektor Akademii Górniczej w Krakowie. W organizacji Krajowych Zjazdów Naftowych brały udział urzędy i instytucje państwowe (Państwowy Urząd Górniczy, Państwowy Urząd Geologiczny), a także Krajowe Towarzystwo Naftowe, Polski Komitet Wiertniczy, Związek Polskich Producentów i Rafinerów, Związek Polskich Techników Wiertniczych i Naftowych, Polski Komitet Energetyczny i in. Do 1939 r. SPIPN zorganizowało 10 Krajowych Zjazdów Naftowych.

Stowarzyszenie posiadało wysoki autorytet w sferach rządowych II Rzeczypospolitej, czego wyrazem było oficjalne życzenie Ministra Przemysłu i Handlu opracowania przez SPIPN elaboratu dotyczącego rządowej polityki naftowej. W opracowaniu Stowarzyszenie kładło nacisk na konieczność przyspieszenia nowelizacji ustawy naftowej, a ponadto postawiło postulat utworzenia wspólnej organizacji przedsiębiorstw górnictwa naftowego, rafinerii oraz przedsiębiorstw handlowych.

Liderzy Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Przemysłu Naftowego:

1925 r. - założyciele: Zygmunt Bielski, Tadeusz Gawlik, Marceli Karpiński, Stanisław Paraszczak, Zygmunt Piechorski, Mieczysław Sierosławski, Władysław Skoczyński, Stefan Stokowski, Kazimierz Ślączka, Jan Wójcik.
1926 r. - Zygmunt Bielski - przewodniczący – Tadeusz Gawlik, Kazimierz Ślączka - zastępcy,
1927 r. - prof. inż. Z. Bielski - przewodniczący, inż. Tadeusz Gawlik, inż. K. Ślączka - zastępcy,
1928 r. - prof. inż. Z. Bielski - przewodniczący, inż. M. Wyszyński, inż.M. Karpiński - zastępcy, inż. Tadeusz Reguła - sekretarz,
1929 r. - inż. Stanisław Paraszczak - przewodniczący, M. Karpiński, inż. T. Reguła - zastępcy, inż. Tadeusz Bielski - sekretarz,
1930 r. - inż. M. Karpiński - przewodniczący, inż. Mieczysław Krygowski, inż. T. Bielski - zastępcy, Józef Wojnar - sekretarz,
1931 r. - inż. M. Karpiński - przewodniczący, brak innych danych,
1932 r. - inż. M. Karpiński - przewodniczący, inż. W. Piotrowski, inż. T. Reguła - zastępcy, inż. J. Wojnar - sekretarz,
1933 r. - inż. T. Reguła - przewodniczący, inż. J.J. Zieliński, inż. M. Sierosławski - zastępcy, inż. J. Wojnar - sekretarz,,
1934 r. - inż. T. Reguła - przewodniczący, inż. T. Bielski, inż. R. Glaser – zastępcy, inż. W. Kołodziej - sekretarz,
1935 r. - inż. Włodzimierz Wojciechowski - przewodniczący, T. Bielski, inż. R. Glaser - zastępcy, inż. R. Piątkiewicz - sekretarz,
1936 r. - inż. W. Wojciechowski - przewodniczący, inż. S. Sulimirski, W. Klimkiewicz - zastępcy, inż. R. Piątkiewicz - sekretarz,
1937 r. - inż. W. Wojciechowski - przewodniczący, inż. S. Sulimirski, inż. A. Żmigrodzki - zastępcy, inż. R. Piątkiewicz - sekretarz,
1938 r. - inż. T. Reguła - przewodniczący, inż. A. Żmigrodzki, inż.R. Piątkiewicz - zastępcy, inż. K. Mischke - sekretarz,
1939 r. - inż. T. Reguła - przewodniczący, inż. A. Żmigrodzki, inż.R. Piątkiewicz - zastępcy, inż. K. Mischke - sekretarz.

Stowarzyszenie Polskich Inżynierów Przemysłu Naftowego w chwili tworzenia liczyło w 1925 r. 56 członków, natomiast w 1938 r. 150 członków. Stowarzyszenie wypromowało wielu innych wykształconych i patriotycznych działaczy.

Odrodzenie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego po wojnie

Lata wojny i okupacji niemieckiej oraz działania władz radzieckich spowodowały potężne straty polskiego przemysłu naftowego. Wg opublikowanych danych straty przemysłu naftowego oszacowano na ponad 672 mln złotych przedwojennych (ponad128 mln USD), nie licząc strat poniesionych w wyniku aneksji wschodnich ziem II Rzeczypospolitej przez ZSRR. Natomiast pierwsza lista zamordowanych, zabitych w walkach lub zmarłych naftowców osiągnęła liczbę 334 osób, lecz późniejsze szacunki zwiększają tę liczbę do ponad 1000 osób. Ledwo linia frontu minęła Krosno – główny ośrodek przedwojennego Zachodniego Zagłębia Naftowego, a już ze wszystkich stron kraju zaczęli ściągać tam umęczeni działaniami wojennymi i okupacją naftowcy i gazownicy. W grudniu 1944 r. w Krośnie zebrała się grupa naftowców, aby uroczyście obchodzić tradycyjne święto górnicze „Barbórkę” w wolnym kraju. Spotkanie to było okazją do dyskusji na temat kształtu przemysłu naftowego, form organizacyjnych naftowych instytucji naukowych, a także konieczności powołania przedwojennego Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Naftowych. Dyskusje na temat reaktywacji przedwojennych technicznych organizacji naftowych rozpoczęte na w/w spotkaniu trwały w roku 1945. W dniach 15 – 16 października 1945 r. odbyła się w Krośnie I Konferencja Naukowo-Techniczna Pracowników Przemysłu Naftowego zorganizowana na wzór międzywojennych zjazdów naftowych zwoływanych przez SPIPN, na której obok problemowych tematów obejmujących całokształt zagadnień kopalnictwa naftowego, omówiono sprawę powołania do życia stowarzyszenia inżynierów i techników zatrudnionych we wszystkich gałęziach przemysłu paliw płynnych. Dążenia członków przedwojennych organizacji naftowych zderzyły się z nowym porządkiem politycznym wprowadzonym w Polsce po II wojnie światowej. Jakkolwiek naczelne władze państwowe deklarowały poparcie dla ruchu stowarzyszeniowego, to jednak zdecydowanie ruch ten miał być podporządkowany władzom i sterowany centralnie za pośrednictwem NOT. W dniu 12 grudnia 1945 r. w Ministerstwie Przemysłu w Warszawie odbyła się konferencja w sprawie utworzenia Naczelnej Organizacji Technicznej w Polsce (NOT). W konferencji wzięli udział przedstawiciele istniejących już stowarzyszeń inżynierów i techników, centralnych zarządów przemysłów oraz kierownicy niektórych instytutów naukowo-badawczych. Prowadzący posiedzenie minister B. Rumiński skrytykował elitaryzm i korporacjonizm przedwo¬jennych stowarzyszeń. technicznych, zwłaszcza inży¬nierskich i wyraził pogląd, że nowe stowarzyszenia techniczne muszą być powszechne, dostępne zarówno dla inżynierów, jak i tech¬ników, a w przyszłości i robotników, którzy wyka¬żą odpowiednie kwalifikacje i zainteresowania. Po wstępnych przemówieniach na konferencji przedstawiono projekt Statutu NOT i wybrano Komisje Statutową do załatwienia spraw formalnych. Komisja Statutowa opracowała ramowy statut stowarzyszeń inżynierów i techników, który był podstawą tworzenia powojennych organizacji technicznych. W Konferencji tej wzięli udział ze strony Centralnego Zarządu Przemysłu Paliw Płynnych: Józef Wojnar (w zastępstwie Naczelnego Dyrektora Z. Wilka), M. Fingerchut (CZPPPw Warszawie) i T. Pawłowski (CPN). Do ścisłego Komitetu Organizacyjnego NOT wybrano z CZPPP Zdzisława Wilka, a do zorganizowania Związku Inżynierów i Techników Naftowych ¬M. Fingerchuta, B. Spaniera i J. Wojnara.

W ślad za postanowieniami w/w Konferencji w dniu 8 marca 1946 r. odbyło się w CZPPP w Krakowie zebranie organizacyjne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Paliw Płynnych pod przewodnictwem Zastępcy Naczelnego Dyrektora CZPPP Z. Wilka, z udziałem sekretarza generalnego NOT F. Ciecióry oraz około 60-ciu inżynierów, techników i mistrzów przemysłu naftowego.

Po zagajeniu zebrania przez Z. Wilka i uzasadnieniu konieczności stworzenia takiej organizacji, celem nadrobienia strat jakie ponieśli nasi fachowcy wskutek odepchnięcia ich w czasie wojny od postępu techniki, M. Fingerchut przedstawił krótki rys historyczny organizacji inżynierów i techników naftowych przed wojną oraz ich osiągnięcia.

Sekretarz generalny Naczelnej Organizacji Technicznej omówił statut NOT oraz statut stowarzyszeń branżowych. Wytycznymi jakimi kierowano się przy opracowaniu wyżej wymienionych statutów były: branżowość, demokratyczność i powszechność. Po dyskusji nad omówionymi statutami, uchwalono wniosek: „Zebrani na posiedzeniu organizacyjnym w dniu 8 marca 1946 r. przedstawiciele okręgu branżowego Kraków, Gorlice, Krosno, Sanok, Tarnów, Oświęcim uchwalają utworzenie Stowarzy¬szenia Inżynierów i Techników Przemysłu Paliw Płynnych w Polsce z siedzibą w Krakowie, na podstawie ramowego statutu opracowanego przez Tymczasowy Komitet Organizacyjny Naczelnej Organizacji Technicznej”. Następnie wybrano Komitet Organizacyjny Stowarzyszenia (Tymczasowy Zarząd, w którego skład weszli: Stanisław Paraszczak jako przewodniczący oraz członkowie Wydziału: Stanisław Dydeyczyk, Aleksander Kahl, Władysław Kołodziej, Jerzy Kozicki, Tadeusz Porembalski, Tadeusz Reguła, Walczyński, Żelakiewicz. Ponadto wybrano łączników dla Gorlic (B. Brożyna), Tarnowa (Helcel), Dworów - Oświęcimia (Jaworek), Krosna (Strończak), Sanoka (S. Wdowiarz). Zadaniem łączników było prowadzenie wstępnych prac organizacyjnych i utworzenie oddziałów po ostatecznym zatwierdzeniu statutu przez władze administracyjne. Równocześnie postanowiono po ukonstytuowaniu się Stowarzyszenia zgłosić akces do NOT. 13 sierpnia 1946 r. odbył się w Krakowie I Zjazd Delegatów Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Paliw Płynnych, na którym dokonano wyboru Zarządu Głównego Stowarzyszenia oraz wybrano delegatów na Zjazd NOT. Przewodniczącym Zarządu został wybrany S. Paraszczak, obowiązki se¬kretarza objął S. Dukiet. Jako delegatów na Zjazd NOT wybrano S. Paraszczaka, Z. Wilka i W. Kobaka. Równocześnie Zjazd zatwierdził utworzone Oddziały w Sanoku, Krośnie, Gorlicach i Czechowicach oraz zaprojektował utworzenie Oddziału w Krakowie z sekcją w Tarnowie. Zjazd przyjął Statut, który w formie ramowej przygotowała Komisja Statutowa NOT. Na zasadzie postanowienia Wojewody krakowskiego z dnia 21 listopada 1946 r. Nr. SP Prz.V/2/Krm/67/46 wciągnięto w dniu 8 stycznia 1947 r do rejestru stowarzyszeń Urzędu Wojewódzkiego Krakowskiego pod nr 200 Stowarzyszenia, pod nazwą Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Paliw Płynnych w Polsce z siedzibą w Krakowie.

Statut określał m.in. cele i warunki przynależności do SIiTPPP. Według przyjętego wówczas Statutu SIiTPPP cele Stowarzyszenia były następujące:

współpraca w dziele odbudowy życia gospodarczego Polski, jako państwa demokratycznego,
popieranie rozwoju nauk technicznych i szkolnictwa zawodowego,
realizacja celów i zadań Naczelnej Organizacji Technicznej „na odcinku przemysłu paliw płynnych”,
popularyzacja zagadnień technicznych,
pogłębianie wiedzy fachowej członków oraz krzewienie u członków poczucia etyki, godności i solidarności zawodowej.

Nacjonalizacja przemysłu przyjęta dekretem KRN z 1944 r. spowodowała przejęcie całkowitej kontroli nad przemysłem nafty i gazu przez władze państwowe. Zmieniły się warunki ustrojowe i granice państwowe, a władze administracyjne przyjęły formułę całkowitej inwigilacji życia społecznego i gospodarczego w Kraju. Oczekiwania członków przedwojennych naftowych organizacji technicznych zderzyły się z twardą rzeczywistością nowego ustroju wprowadzanego wówczas w Polsce. Mimo tego Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Paliw Płynnych przyjęło za podstawę swojej działalności tradycje i doświadczenia stowarzyszeń działających w okresie przedwojennym.

Realizację swych celów Stowarzyszenie oparło o ścisłą współpracę z Centralnym Zarządem Przemysłu Paliw Płynnych, czego wyrazem było przyjęcie swojej pierwszej nazwy. Służba dla przemysłu naftowego i gazowniczego była naczelną zasadą działalności w całej historii Stowarzyszenia. Zasada ta tak mocno odciskała się w działalności Stowarzyszenia, że istotne zmiany restrukturyzacyjne przemysłu wyrażały się również w zmianie nazwy Stowarzyszenia.

Zmiany nazwy Stowarzyszenia i celów działania

Pierwsza zmiana nazwy Stowarzyszenia nastąpiła w 1948 roku na III Zjeździe Delegatów SIiTPPP. Wynikała ona z restrukturyzacji Centralnego Zarządu Przemysłu Paliw Płynnych i utworzenia Centralnego Zarządu Przemysłu Naftowego. W ślad za ta zmianą III Zjazd Delegatów dokonał zmiany nazwy Stowarzyszenia na Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego.

VII Zjazd Delegatów SIiTPN zorganizowany 27 maja 1952 r. przyjął do wiadomości zmianę Statutu NOT, która wymuszała zmianę statutów wszystkich stowarzyszeń należących do NOT, w tym i SIiTPN. Dlatego Komisja Statutowa przygotowała w oparciu o wytyczne NOT zmiany w Statucie, a VIII Zjazd Delegatów SIiTPN zorganizowany w dniu 21.04.1953 r. przyjął w konsekwencji nowy Statut. Nowy Statut miał wyrażać zasady nowej Konstytucji PRL. Zgodnie ze wskazaniami NOT do nazw stowarzyszeń dodano „naukowo-techniczne” oraz istotnie zmieniono zakres celów i środków działania Stowarzyszenia. Przyjęto wówczas nazwę Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego w Polsce, która to nazwa utrzymała się aż do 1977 r., czyli do kolejnej ważnej restrukturyzacji działalności NOT oraz przemysłu naftowego i gazowniczego.

Nieznaczne zmiany w zapisach Statutu dotyczących reprezentacji Stowarzyszenia na zewnątrz, wprowadzono na X Zjeździe Delegatów SIiTPN w dniu 20 maja 1955 r., natomiast w wyniku zmian „po październikowych” nastąpił proces rewizji działalności Stowarzyszenia i członków w minionym dziesięcioleciu. Nadzwyczajny Zjazd Delegatów SIiTPN w dniu 14 grudnia 1957 r. odniósł się do zasad etyki zawodowej inżynierów i techników demonstrowanych w przeszłości i podjął uchwałę w sprawie weryfikacji członków Stowarzyszenia. Brak jednak dokumentów pokazujących skutki realizacji tej uchwały. Podjęto wówczas decyzję o konieczności zmian zapisów Statutu, które w konsekwencji zostały uchwalone i zatwierdzone decyzją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 26.II.1958 r. (L.Sa.-4-34-58).

Pewien renesans w działalności Stowarzyszenia nastąpił w 1977 r. Na XXVI Nadzwyczajnym ZD w dniu 10 listopada 1977 r. Wprowadzono istotne zmiany do Statutu SITPNaft, które wynikały ze zmian charaktery działalności NOT. W 1976 r. Rada Ministrów PRL nadała Naczelnej Organizacji Technicznej, jako Organizacji Wyższej Użyteczności Publicznej nowy Statut, w myśl którego NOT stała się Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych. Wprowadzona zasada „federacyjności” w stosunku do poprzedniej formy „zrzeszenia” stowarzyszeń naukowo-technicznych spowodowała w konsekwencji szereg zasadniczych zmian w Statucie NOT, a zmiany te z kolei w stosownym zakresie musiały znaleźć odbicie w zapisach statutów zrzeszonych w NOT stowarzyszeń.

Po raz pierwszy zdefiniowano w § 2 Statutu SITPNaft pojęcie „przemysłu naftowego”, natomiast w § 8 wpisano fakt posiadania stowarzyszeniowych odznak organizacyjnej i honorowych. Z nazwy Stowarzyszenia skreślono słowa „w Polsce”, a „Zjazd Delegatów” zastąpiono nazwą „Walny Zjazd Delegatów”. W konsekwencji tych i innych zmian Stowarzyszenie przyjęło nazwę Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego.

W 1981 roku na XXVII Walnym Zjeździe Delegatów zmieniono ponownie nazwę Stowarzyszenia na Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego. Było to wynikiem zmian restrukturyzacyjnych przemysłu naftowego i gazowniczego w drugiej połowie lat 70-tych.

Zarząd Główny SITPNiG i GKR kadencji 1984 - 1988

XXXIV Walny Zjazd Delegatów SITPNiG obradujący w dniach 15 – 16. X. 2004 r. w Zakopanem przyjął całkowicie zmieniony Statut, dostosowany jest do współczesnych przepisów prawnych (Ustawa „Prawo o Stowarzyszeniach” i Statut NOT) działania Stowarzyszenia w liberalizowanej gospodarce rynkowej, a jego postanowienia dobrze określają charakter Stowarzyszenia oraz reguły działania w stosunkach wewnętrznych, jak i kontaktach zewnętrznych, w tym w zakresie współpracy z przemysłem naftowym i gazowniczym.

W 60-letniej historii Stowarzyszenie odbyło 27 Zjazdów Delegatów i 10 Walnych Zjazdów Delegatów (w tym łącznie 5 nadzwyczajnych, z czego 1 nie wliczony do numeracji – 14.12.1957 r.), które weryfikowały cele i zadania Stowarzyszenia oraz dostosowywały jego działania do warunków, które niósł czas.

Zmieniające się ostatnim 60-leciu warunki polityczne i społeczne w Polsce wpływały istotnie na dobór środków przyjmowanych przez Stowarzyszenie do realizacji celów statutowych.

Zarząd Główny i GKR SITPNiG w kadencji 1984-1988 Uczestnicy XXXII WZD SITPNiG w Polanicy Zdroju

19-20.10.2000 r.

Kierunki i formy działania SITPNiG

Stowarzyszenie mając na uwadze swoje cele, zmieniające się w czasie w zależności od warunków zewnętrznych, wypracowało szereg form działania, których podstawą są potrzeby członków i polskiego przemysłu naftowego i gazowniczego. Współczesne cele SITPNiG sformułowane w Statucie z naciskiem eksponują potrzebę wykorzystania potencjału intelektualnego środowiska inżynierów i techników związanych profesjonalnie i emocjonalnie z przemysłem naftowym i gazowniczym, dla wspomagania rozwoju gospodarczego kraju oraz dla dobra członków Stowarzyszenia, a w szczególności:

inspirowanie przedsięwzięć naukowo-technicznych i organizacyjnych na rzecz gospodarki kraju i ochrony środowiska naturalnego,
inicjowanie i popieranie twórczości naukowo-technicznej we wszystkich specjalnościach naftowych i gazowniczych,
doskonalenie kwalifikacji zawodowych członków Stowarzyszenia i innych osób oraz promocja twórców nowej techniki,
kształtowanie etyki zawodowej naftowców i gazowników,
podejmowanie działań na rzecz gospodarki energetycznej w zakresie pozyskiwania, przetwarzania, przesyłania, dystrybucji, sprzedaży i użyt-kowania paliw i energii we wszystkich postaciach,
krzewienie wiedzy i kultury technicznej i ekologicznej oraz populary¬zowanie historii przemysłu naftowego i gazowniczego,
ochrona zabytków techniki naftowej i gazowniczej oraz dziedzictwa przyrodniczego,
ochrona zawodów i interesów członków SITPNiG,
integrowanie środowiska naftowców i gazowników oraz tworzenie atmosfery koleżeństwa,
działanie na rzecz integracji europejskiej, rozwijanie kontaktów i współpracy między środowiskami zawodowymi oraz społeczeństwami.

Swoją działalność i dążenia przedstawiało Stowarzyszenie w czasopismach początkowo w ramach współpracy z Instytutem Naftowym w „Nafcie”, a później własnych periodykach: „Wiadomości Naftowe” (pismo ukazywało się z inicjatywy Oddziału SITPNaft w Krośnie w latach 1957 – 1975 i zostało zlikwidowane decyzja władz państwowych w ramach ogólnej akcji oszczędności i deficytem papieru), „Technika Naftowa i Gazownicza” (powołana w miejsce „Wiadomości Naftowych”), „Wiadomości Naftowe i Gazownicze” (wydawane w miejsce „Techniki Naftowej i Gazowniczej” w związku ze zmianą profilu programowego pisma), „Biuletyn Zarządu Głównego SITPNiG” (ukazywał się od 1992 r., a od 1 stycznia 1997 r. stanowi integralną cześć „Wiadomości Naftowych i Gazowniczych”) i „Wiek Nafty” (wydawany od 1991 r. przez Muzeum PNiG w Bóbrce jako zeszyty naukowo-historyczne pod kuratelą redakcyjną SITPNiG).

Stowarzyszenie posiada własna stronę internetową (www.sitpnig.pl), na której szeroko informuje o swojej działalności, o działalności polskiego i światowego przemysłu naftowego i gazowniczego. Działalność wydawniczą prowadziło SITPNiG w ścisłej współpracy z władzami przemysłu naftowego i gazowniczego. Efektem tej działalności jest kilkadziesiąt pozycji książkowych m.in. „Technik Naftowy”, „Poradnik Górnika Naftowego”, „Historia Polskiego Przemysłu Naftowego” i in. Z inicjatywy Stowarzyszenia w ostatnich latach przygotowano do druku serię poradników: „Vademecum Rafinera”, „Poradnik Górnika Naftowego”, książki z cyklu „Biblioteka Inżyniera Gazownika”. Ponadto z okazji Roku Ignacego Łukasiewicza (2003 r.) oraz 150-lecia polskiego i europejskiego górnictwa naftowego (2004 r.) ogłoszonego z inicjatywy Stowarzyszenia ukazało się wiele wydawnictw monograficznych i albumowych poświęconych Ignacemu Łukasiewiczowi i polskiemu przemysłowi naftowemu i gazowniczemu. Ponadto przy poparciu Stowarzyszenia nakręcono serię filmów na temat chlubnej historii i współczesności polskiego nafciarstwa i gazownictwa.

Poza jednostkami działalności statutowej Stowarzyszenie posiada swoje agendy działalności gospodarczej: Ośrodek Szkolenia i Rzeczoznawstwa SITPNIG oraz zakłady usługowe działające przy niektórych oddziałach SITPNiG. Ośrodek Szkolenia i Rzeczoznawstwa SITPNIG, posiadający certyfikaty ISO 9001 oraz Kuratoriów Oświaty, prowadzi na wysokim poziomie systematyczną pracę szkoleniową przez wyspecjalizowanych wykładowców, a także podejmuje problemy techniczne, technologiczne i organizacyjne przemysłu.

Stowarzyszenie aktywnie promowało osiągnięcia naukowe i techniczne polskich naukowców i praktyków. Z tą myślą Zarząd Główny SITPNiG systematycznie ogłasza konkursu o Nagrodę im. Ignacego Łukasiewicza ustanowioną przez XXVII WZD w 1981 r.

Wielkim przywilejem, a zarazem powinnością Stowarzyszenia jest wyróżnianie Medalem im. I. Łukasiewicza wybitnych postaci, które mają ogromne zasługi w rozwoju polskiego przemysłu naftowego i gazowniczego oraz realizacji szczytnych celów statutowych. Do chwili obecnej nadano to najwyższe wyróżnienie 18 wybitnym osobistościom nauki i przemysłu.

Zgodnie ze swoimi celami statutowymi SITPNiG podjęło działania na rzecz integracji europejskiej, rozwijania kontaktów i współ¬pracy między środowiskami zawodowymi oraz społeczeństwami. Z tą myślą Stowarzyszenie przyjęło funkcję sponsorem i organizatorem agend Polskiego Narodowego Komitetu Światowej Rady Naftowej i prowadzi aktywną działalność na forum ŚRN. Dla nawiązania współpracy z europejskimi organizacjami naftowymi SITPNiG afiliowało się w Europejskim Stowarzyszeniu Geologów i Inżynierów (EAGE) i dąży do systematycznego rozszerzenia zakresu współpracy.

Stowarzyszenie było aktywnym uczestnikiem idei współdziałania stowarzyszeń technicznych w ramach Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT oraz współpracy dwustronnej z poszczególnymi stowarzyszeniami. W tym zakresie podejmowało wspólne działania mające na celu współdziałanie z Izbą Inżynierów Budownictwa. SITPNiG zawarło również porozumienie o współpracy z Izbą Gospodarczą Gazownictwa, a bieżące kontakty posiada także z Polską Izbą Paliw Płynnych.

Stowarzyszenie stara się pomagać szkołom, które przyjęły imię Ignacego Łukasiewicza. Patronuje i organizuje sesje tych szkół upowszechniając widzę o Patronie oraz działalności stworzonego przez niego przemysłu.

Szacunkiem i troską otacza SITPNiG seniorów, czego wyrazem jest organizowanie klubów seniora oraz nadawanie tytułu honorowego „Zasłużonego Seniora SITPNiG”.

Koleżankom i Kolegom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji Stowarzyszenie spieszy z pomocą materialna przez Kasę Pomocy Koleżeńskiej.

Nie sposób wymienić wszystkich sfer działalności Stowarzyszania, ale wszystkie służą dobrze jego członkom, środowisku wszystkich naftowców i gazowników oraz polskiej gospodarce. SITPNiG w służbie przemysłu naftowego i gazowniczego

W okresie powojennym przemysł naftowy był prawie 40 razy przedmiotem zabiegów reorganizacyjnych podejmowanych przez władze polityczne i gospodarcze. Świadczy to o braku stabilnej polityki w powojennej historii Polski w stosunku do przemysłu naftowego i gazowniczego, a jednocześnie braku jednoznacznego stanowiska w zakresie właściwej pozycji i roli tej tak ważnej gałęzi przemysłowej w gospodarce narodowej. Stowarzyszenie występowało wielokrotnie do władz państwowych i politycznych z wnioskami, memoriałami, dezyderatami i opiniami dotyczącymi żywotnych problemów polskiego przemysłu naftowego i gazowniczego. Zarząd Główny Stowarzyszenia starał się wykorzystywać różne platformy działania, aby interesy przemysłu naftowego i gazowniczego były właściwie naświetlane, a kadry właściwie doceniane. Stowarzyszenie starało się, aby jego postulaty były słyszane w społeczeństwie i żeby docierały do czynników decyzyjnych. Niestety skuteczność tych działań często była niewielka, poza werbalnymi deklaracjami nie przynosiła oczekiwanych skutków.

Dały się zauważyć działania zmierzające do upolitycznienia Stowarzyszenia i wykorzystania go do celów nie mających uzasadnienia statutowego, co szczególnie zaznaczało się w pierwszej połowie lat 50-tych. Uchwała Prezydium Rządu nr 394 z dnia 30 maja 1953r. w sprawie współpracy stowarzyszeń naukowo-technicznych z przemysłem mogła mieć duże znaczenie w owym czasie dla ruchu stowarzyszeniowego. Rozporządzenia wykonawcze wydane na podstawie w/w uchwały przez poszczególnych ministrów, przewidywały zawieranie porozumień pomiędzy stowarzyszeniami i przemysłem. Porozumienia miały określać pomoc ze strony przemysłu dla stowarzyszeń w ich działalności statutowej, z myślą o współudziału kół zakładowych we wprowadzaniu postępu technicznego, co związane było z wykonywaniem planów produkcyjnych. Nie wszędzie uchwałę tę realizowano, a jeśli wchodziła ona w życie, to nie zupełnie w oczekiwanym kierunku. Zarząd Główny SITPNaft podpisał porozumienia w zalecanej formie z Ministerstwem Przemysłu Chemicznego i Centralą Produktów Naftowych oraz Zjednoczeniem Górnictwa Naftowego i Zjednoczeniem Przemysłu Rafinerii Nafty, a oddziały i koła podpisały takie porozumienia z przedsiębiorstwami podległymi w/w zjednoczeniom. Akcja podpisywania porozumień nie zyskała ani uznania, ani popularności, gdyż najsłabszym jej ogniwem była sprawa polityki kadrowej (kierownictwa zakładów nie chciały korzystać z opinii kół zakładowych w tych sprawach). Późniejsze uchwały Rady Ministrów znacznie rozszerzyły zakres współpracy stowarzyszeń naukowo-technicznych z przemysłem oraz świadczeń przemysłu na rzecz stowarzyszeń (Uchwała RM nr 58 z 1961 r., Uchwała RM nr 29 z 1966 r., Uchwała RM nr 154 z 1971 r., Uchwała RM nr 219 z 1973 r. i in.).

To jednak nie akty prawne, nie ustawy nadają właściwy bieg pracy stowarzyszeń. Rzeczywisty nurt życia oraz współpracy Stowarzyszenia z przemysłem naftowym i gazowniczym tworzyło wzajemne rozumienie celów i dążeń przemysłu oraz ludzi nafty i gazu. Niezależnie od zmieniających się warunków zewnętrznych Stowarzyszenie konsekwentnie głosiło potrzebę rozwoju szeroko pojętego przemysłu naftowego, warunkującego zarówno postęp techniczny jak i cywilizacyjny. Wtedy, gdy władze partyjne i państwowe PRL oparły strategię gospodarczą i energetyczną o krajowe zasoby węgli kamiennych i brunatnych, przemysł naftowy i gazowniczy miał nikłe szanse własnego rozwoju. W miarę jak sukcesy poszukiwawcze geologów, geofizyków i wiertników ujawniły w bilansie zasobów surowców energetycznych duże złoża, przy równoczesnym przestawianiu energetyki państw zachodnich na surowce naftowe, narastała potrzeba rozwoju krajowego przemysłu naftowego i gazowniczego. W tamtych latach jednym z głównych celów działalności Stowarzyszenia było przekonywanie decydentów o potrzebie ponoszenia nakładów na poszukiwania własnych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, budowie i modernizacji zakładów petrochemicznych oraz zajmowania kluczowej pozycji w transporcie ropy naftowej i gazu ziemnego ze Związku Radzieckiego do Europy Zachodniej. Na wielu konferencjach naukowo-technicznych, zjazdach branżowych, sympozjach, naradach Stowarzyszenie prezentowało stanowiska w kwestii kierunków rozwoju przemysłu naftowego i gazowniczego. Równocześnie Stowarzyszenie starało się przybliżać wiedzę z zakresu nowoczesnej techniki, technologii, organizacji i zarządzania w przemyśle naftowym i gazowniczym na licznych kursach, szkoleniach, odczytach i prelekcjach.

Transformacja polityczna i gospodarcza Polski po 1989 r. zmieniła cele, zadania, priorytety i formy działania Stowarzyszenia. Dotychczasowa gospodarka polska centralnie sterowana wymagała głębokiej restrukturyzacji organizacyjnej, majątkowej, finansowej, zatrudnienia, co musiało wywołać zmiany techniki i technologii. Lata dziewięćdziesiąte były przełomowe dla polskiej gospodarki. Komitet Koordynacyjny Wielostronnej Kontroli Eksportu cofnął nałożone na Polskę sankcje gospodarcze, co zaowocowało przyznaniem kredytu z Banku Światowego umożliwiającego w konsekwencji zakup nowoczesnych urządzeń i sprzętu sejsmicznego oraz wyposażenia pomiarowo-interpretacyjnego. W ten sposób dokonał się jakościowy skok do najnowocześniejszych technik i technologii w procesach poszukiwawczych górnictwa naftowego, co w połączeniu z wiedzą geologów, geofizyków i górników naftowych doprowadziło do odkrycia poszukiwanych od wielu lat wielkich złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. Procesy restrukturyzacyjne, które nastąpiły w przemyśle naftowym i gazowniczym wymagały zmiany kierunków i zakresów współpracy Stowarzyszenia z przemysłem i znalezienia właściwego dla siebie miejsca w polskiej gospodarce. Główną rolą Stowarzyszenia jest w tych warunkach stworzenie platformy dyskusji na temat dalszego rozwoju przemysłu naftowego i gazowniczego, na temat bezpieczeństwa energetycznego kraju, kierunków dywersyfikacji dostaw surowców naftowych. Pragniemy, aby w tej dyskusji uczestniczyli zarówno eksperci, jak również politycy i działacze gospodarczy. Pragniemy, aby w sprawach organizmów gospodarczych, jakimi są koncerny, grupy producentów, przedsiębiorstwa, spółki przemysłu naftowego i gazowniczego decydowały głównie argumenty ekonomiczne, wiedza i fachowość, a decyzje polityczne powinny stwarzać warunki do dobrego funkcjonowania tych jednostek gospodarczych.

Stowarzyszenie stara się być propagatorem nowoczesnej wizji gospodarki państwa, charakteryzującej się rosnącym udziałem paliw węglowodorowych w bilansie energetycznym kraju, promowaniu gazu ziemnego jako paliwa o wysokich walorach energetycznych jak i ekologicznych. Należy zdecydowanie stwierdzić, że współczesny świat nie ma wolnych zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego do natychmiastowego zbycia. Zasoby każdego nowoodkrytego złoża są natychmiast objęte wieloletnimi kontraktami. Dlatego problem dywersyfikacji dostaw ropy naftowej lub gazu ziemnego jest zagadnieniem zarówno ekonomicznym jak i politycznym. Aby w tej wielkiej, ogólnoświatowej grze ekonomicznej i politycznej o zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego wygrać, należy posiadać mocne atuty, do których należy posiadanie własnych złóż. Wyniki prac ostatnich lat pokazały, że na terenie kraju istnieją duże możliwości odkrycia nowych znaczących złóż. Dlatego należy podjąć dalsze prace poszukiwawcze.

Historia Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego, losy jego członków, ich dzieła i sukcesy dowodzą, że ludzie nafty i gazu zawsze podejmowali trudne problemy polskiego przemysłu naftowego i gazowniczego.

Opracował: dr inż. S. Szafran