Koło SITPNiG przy Zakładzie Gazowniczym w Krakowie wyjazdem naukowo-technicznym w dniu 03.08.2019 r. zainaugurowało cykl pod nazwą „Poznajemy okolice Krakowa” weekendowy wyjazd obejmował:
Zwiedzanie zamku Tenczyn w Rudnie
Zamek obecnie częściowo odnowiony i udostępniony do zwiedzania. Zwiedzanie odbywa się z profesjonalnym przewodnikiem. Przewodnik opowiada o historii zamku od chwili jego powstania 1319 r. do chwili obecnej. Zamek przez ponad 300 lat stanowił siedzibę rodową rodu Tenczyńskich herbu Topór. Przedstawiciele tego rodu pełnili szereg zaszczytnych funkcji państwowych. Na zamku przebywali Władysław Jagiełło i Królowa Jadwiga. Po bitwie pod Grunwaldem więzieni tu byli wzięci do niewoli najznaczniejsi Krzyżacy.
Największy rozkwit zamku następuje w okresie Renesansu. Tenczyńscy jako mecenasi kultury goszczą na zamku artystów, poetów. Na zamku bywają Jan Kochanowski, Mikołaj Rej i inni znaczący przedstawiciele tej epoki. W 1637 r. umiera ostatni przedstawiciel męski z rodu Tenczyńskich wojewoda krakowski Jan Magnus Tenczyński. W 1655 r. Szwedzi atakują zamek sądząc, że tu zostały ukryte klejnoty koronne. Zamek zostaje w 1656 r. zdobyty i zniszczony. Następni właściciele odbudowują zamek, jednak w 1768 r. na skutek uderzenia pioruna ulega on spaleniu i popada w ruinę. Od 1816 roku zamek staje się własnością Potockich herbu Pilawa i pozostał w ich rękach do 1939 r. W lipcu 2016 r. w wyniku porozumienia zawartego między Gminą Krzeszowice a spadkobiercami Adama hr. Potockiego zamek ponownie został otwarty dla zwiedzających. Ciekawostką przyrodniczą jest, że zamek stoi na najwyższym wzniesieniu Garbu Tenczyńskiego, Górze Zamkowej (401 m.n.p.m), która jest równocześnie stożkiem wygasłego wulkanu.
Dawna kopalnia węgla w Rudnie
Po zwiedzeniu zamku schodzimy po zboczu góry zamkowej do miejsca gdzie znajduje się nieczynna kopalnia węgla kamiennego. Kopalnia ta znajduje się na Szlaku Dawnego Górnictwa, które rozwijało się na tych terenach od 18-tego do 20-tego wieku. Szlak obejmuje zwiedzanie miejsc po 17 funkcjonujących tu w przeszłości kopalniach oraz kamieniołomy wapienia i diabazu. Kopalnia węgla w Rudnie powstała w latach 1864 - 1869 i składała się z szybu Bolesław i sztolni Franciszek. Eksploatowano dwa pokłady o miąższościach 1,4 m i 0,48 m. Wydobycia zaprzestano w 1912 r. wznawiano je jeszcze w latach 1925-30 oraz 1932-33. Obecnie można zobaczyć hałdy kopalniane oraz leje po zawalonych chodnikach.
Nadwiślański Park Etnograficzny
Po zwiedzeniu pozostałości dawnej kopalni węgla udajemy się do miejscowości Wygiełzów w celu zwiedzenia Nadwiślańskiego Parku Etnograficznego. Skansen powstał w 1968 r. Zgromadzono w nim i udostępniono do zwiedzania przykłady budownictwa drewnianego charakterystyczne dla zachodniej części Małopolski w sumie ponad 20 w pełni zachowanych i wyposażonych obiektów takich jak Kościół, Młyn, Spichlerz itp. Zwiedzanie odbywa się bez przewodnika i trwa ok 1 godz.
Zamek Lipowiec
Nadwiślański Park Etnograficzny położony jest u stóp zamku Lipowiec. Aby zwiedzić zamek trzeba wspiąć się na wzgórze zamkowe 362 m.n.p.m. Zamek powstał w XIII w. jako twierdza zabezpieczająca szlak z Krakowa na Śląsk. Zamek od powstania należał do dóbr Biskupów Krakowskich. W swojej historii pełnił różne role. W czasach Kazimierza Wielkiego pełnił funkcję twierdzy granicznej. Po przebudowie pełnił funkcje reprezentacyjnej rezydencji biskupów krakowskich, a także funkcję więzienia dla duchownych, szczególnie w okresie reformacji. W 1655 r. zamek zdobyli Szwedzi ustanawiając w nim kwaterę główną ze względu na dogodne położenie w stosunku do Wisły. Opuścili go w 1657 r. paląc go na odchodnym. Pozostawał ruiną aż do XVIII w. kiedy to podjęto jego odbudowę. 17 sierpnia 1683 r. w zamku nocował król Jan Sobieski idący z odsieczą na Wiedeń. W 1789 r. po śmierci biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka zamek przechodzi na rzecz skarbu państwa na mocy reformy cesarza Jóżefa II, a następnie dostaje się w ręce prywatne. W 1800 r. wybucha na zamku wielki pożar, który niszczy zamek. Po tym okresie zamek popada w ruinę. W latach 50 XX w. prowadzone są prace zabezpieczające oraz wykopaliskowe. Prace konserwatorskie trwały do końca lat 60-tych. Obecnie zamek udostępniony jest do zwiedzania.
Drezyny Rowerowe - Regulice
Ostatnim punktem naszego wyjazdu był przejazd drezynami rowerowymi z miejscowości Regulice do miejscowości Nieporaz i z powrotem, ok 11 km. Przejazd starym nieczynnym torem kolejowym wśród wapiennych skałek i lasów. Drezyny czteroosobowe, dwie osoby napędzają dwie siedzą. Jazda pod górę lekko męcząca, za to z góry duża przyjemność. Dzień kończymy na grillu zorganizowanym w urokliwym miejscu przy bijącym spod skały wywierzysku. Wyjazd całodniowy od 9:00 – 20:00. Czekamy już na kolejny wyjazd.
Foto archiwum SITPNiG O/Kraków