Koło Zakładowe SITPNiG przy Zakładzie Gazowniczym w Krakowie zorganizowało w dniach 30.09.2020- 04.10.2020 wyjazd naukowo-techniczny p.n. Lubelszczyzna i Roztocze 2020 r. Program wyjazdu obejmował pięć dni zwiedzania i rozpoczął się od zapoznania uczestników z zabytkami Lublina. Zwiedzanie atrakcji Lublina rozpoczęliśmy od wzgórza zamkowego oraz pozostałości zamku na terenie, którego działa Muzeum Lubelskie. Muzeum to od dnia 01.10.2020 r połączono z Muzeum Narodowym. Pomimo trwających w Muzeum Lubelskim prac remontowych związanych z przedmiotowym połączeniem udało nam się zwiedzić (dzięki pomocy organizatora Biura Turystycznego SOPOL Lublin) najważniejszy zabytek znajdujący się na terenie zamkowym tj. Kaplicę Św. Trójcy. Kaplica ta kryje unikalne freski bizantyjsko-ruskie ufundowane w roku 1418 przez Władysława Jagiełłę króla Polski. Na freskach tych oprócz wspomnianej Świętej Trójcy znajdują się także sceny z życia świętych, archaniołowie oraz chóry anielskie. Na szczególne wspomnienie zasługują dwie podobizny Władysława Jagiełły, jedyne które prawdopodobnie były malowane za jego życia. Po przedstawieniu nam przez Przewodnika smutnej historii zamku lubelskiego (w czasie II wojny światowej był katownią gestapo, a następnie sowieckim a potem polskim więzieniem) schodzimy ze wzgórza i rozpoczynamy zwiedzanie starego miasta. Oglądamy między innymi Bramę Grodzką, Plac przy Farze, Rynek z Trybunałem, Kościół Dominikanów z ekspozycją dotyczącą Unii Lubelskiej oraz obrazami wotywnymi malowanymi na pamiątkę cudu podczas pożaru Lublina w 1719 r oraz odstąpienia od ataku wojsk Chmielnickiego na Lublin w 1648 r oraz Archikatedrę. Przewodnik zapoznaje nas także z lubelskimi legendami o czarnej łapie oraz kamieniu nieszczęścia, który podczas spaceru po Lublinie mamy okazję zobaczyć. Na zakończenie dnia mamy okazję zapoznać się z potrawami regionalnymi na kolacji w restauracji przy lubelskim rynku. Program dnia drugiego obejmował tzw. Trójkąt Lubelski tj. Puławy- Kazimierz Dolny -Nałęczów. Jako pierwsze zwiedzamy Puławy nazywane w XVIII wieku Atenami Polskimi, posiadłość rodu Czartoryskich pałac z ogrodami za czasów Izabeli Czartoryskiej uchodzący za jedną z najwspanialszych rezydencji magnackich. Zwiedzamy również muzeum mieszczące się w pałacu. Przewodnik zapoznaje nas z historią rodziny Czartoryskich i ich zasługami dla kraju oglądamy pamiątki narodowe zgromadzone przez Księżną Izabelę Czartoryską ocalałe z powstań i grabieży.
Po zwiedzeniu pałacu spacer po parku ze słynną Świątynią Sybilli (obecnie zamknięta dla zwiedzających) miejscem gdzie pierwotnie były gromadzone i eksponowane zbiory Księżnej Izabelli oraz Domkiem Gotyckim. Następnym punktem naszego programu jest Kazimierz Dolny miasteczko, które swój największy rozwój zawdzięcza handlowi zbożem spławianym Wisłą do Gdańska. Miasto znajdowało się na szlaku kupieckim. Nad brzegiem Wisły dziś jeszcze można zobaczyć spichlerze zbożowe które straciły wprawdzie swoją pierwotną funkcję a obecnie służą jako hotele lub restauracje. Spacerując po miasteczku, na uwagę zasługują pięknie zdobione renesansowe kamienice przy rynku świadectwo dawnego bogactwa mieszczan. Czas wolny wykorzystujemy na spacer po urokliwych zaułkach, słuchamy o historii tutejszych Żydów, których praktycznie cała populacja została eksterminowana w czasie II wojny światowej. Ostatnim punktem który odwiedzamy jest góra zamkowa z ruinami zamku z których to ruin podziwiamy panoramę Kazimierza i widok na Wisłę.
Z Kazimierza Dolnego przejeżdżamy do jedynego na Lubelszczyźnie uzdrowiska jakim jest Nałęczów. Balsamiczne powietrze, świetna woda i piękne otoczenie sprawiają że leczy się tu pacjentów kardiologicznych. Sława Nałęczowa datuje się od XIX wieku. Bywali tu i tworzyli między innymi Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Żeromski, Stanisław Ignacy Witkiewicz. Spacerujemy po parku zdrojowym, pijemy tutejszą wodę mineralną i podziwiamy przy głównej ulicy drewniane wille pamiętające koniec XIX w. Pełni wrażeń i trochę zmęczeni wracamy do hotelu. Dzień trzeci rozpoczynamy po śniadaniu wyjeżdżamy do Kozłówki gdzie zwiedzamy najlepiej zachowany w Polsce zespół pałacowo-parkowy będący częścią dawnej Ordynacji Zamojskich. Po zwiedzeniu przepięknych wnętrz pałacowych, ogrodów, kaplicy i powozowni udajemy się do funkcjonującego nieopodal Muzeum Socrealizmu. W muzeum eksponowane są gigantyczne posągi Stalina, Lenina, Bieruta, malarstwo socrealistyczne, rzeźba i plakat. Po zwiedzeniu tej artystycznej ciekawostki ruszamy w kierunku baśniowej krainy lasów jezior i bagien jaką jest Poleski Park Narodowy najmłodszy z Parków Narodowych w Polsce. Zwiedzanie z fachowym przewodnikiem z P.P.N rozpoczynamy od zapoznania się z prowadzonym przez P.P.N. programem introdukcji żółwia błotnego jedynego żyjącego dziko na terenie Polski. Następnie przechodzimy wraz z przewodnikiem ścieżkę dydaktyczną P.P.N pod nazwą „Dąb Dominik” nazwaną tak na cześć światowej sławy przyrodnika Dominika Fijałkowskiego twórcy rezerwatów przyrody na tym terenie. Na początku ścieżki wita nas ten wiekowy dąb. Przejście ścieżką dydaktyczną obejmuje zwiedzenie zarastającego jeziora Moszne, oraz zapoznanie się z poszczególnymi fazami zarastania tj, torfowisko przejściowe tzw. Spleję. Na terenie rezerwatu oprócz żółwia żyją także bóbr, łoś, żuraw, czapla śmieszka, żmija zygzakowata oraz odwiedzające go ptaki wędrowne takie jak kaczki i gęsi. Po przejściu ścieżki dydaktycznej co zajęło nam ok 2,5 godziny udajemy się do Załucza siedziby P.P.N gdzie zwiedzamy Muzeum Przyrodnicze P.P.N. Ekspozycja obejmuje zbiory archeologiczne, etnograficzne, historyczne, zawiera militaria, numizmaty, zdjęcia i dokumenty, prezentuje całe dziedzictwo kulturowe Polesia Zachodniego ale jej główną część stanowią zbiory przyrodnicze. Po zwiedzeniu muzeum pełni wrażeń udajemy się do hotelu. Dzień czwarty to całodzienna wycieczka po Roztoczu. Sprzyja temu piękna słoneczna pogoda.
Zaczynamy od pieszej wędrówki do słynnych progów na rzece Tanwi zwanych szumami. Rezerwat „Szumy nad Tanwią„ został w 2016 r ogłoszony jednym z siedmiu cudów Polski. Posuwamy się polną ścieżką wzdłuż rzeki Tanwi, w okresie zaborów przebiegała tędy granica pomiędzy zaborem rosyjskim a austriackim. Po obejrzeniu kilku progów rzecznych i wsłuchaniu się w ich uspokajające szmery odchodzimy od rzeki drogą która prowadzi nas do pięknego sosnowego lasu gdzie właśnie odbywają się biegi na orientację, chwilę dopingujemy uczestników a następnie kierujemy się w stronę autobusu którym udajemy się do Zwierzyńca gdzie zwiedzamy główne jego atrakcje, kościół na wyspie pod wezwaniem Św. Jana Nepomucena, oraz budynki należące do Ordynacji Zamojskiej między innymi znany Browar. Na tym kończymy zwiedzanie w tym dniu. Dzień piąty – ostatni to trasa Krasnobród- Zamość- Szczebrzeszyn. Rozpoczynamy od Krasnobrodu pięknie położonej miejscowości miejscowość gdzie znajduje się Sanktuarium Maryjne. Zwiedzamy barokowy kościół pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny oraz podominikański zespól klasztorny z miniaturowym muzeum wieńców dożynkowych urządzonym w dawnym drewnianym spichlerzu przyklasztornym z 1795 r. Obok znajduje się ptaszarnia z pięknymi okazami gołębi, bażantów oraz innych nieznanych z nazwy ptaków. Po zwiedzeniu ptaszarni udajemy się do miejsca objawień Matki Boskiej gdzie postawiona jest kapliczka i znajduje się cudowne źródło z którego można napić się wody. Pijemy wodę i udajemy się do autobusu którym docieramy do Zamościa. Zwiedzanie rozpoczynamy od fortyfikacji miejskich. Przewodniczka ubrana w strój z epoki oprowadza nas po murach i bastionach twierdzy opowiadając o historii miasta. Po zwiedzeniu fortyfikacji i wysłuchaniu prelekcji oraz oglądnięciu filmu na temat technik obronnych stosowanych podczas oblężeń udajemy się do miasta. Miasto było lokowane w 1580 r a jego jedynym (prywatnym ) właścicielem i budowniczym był Kanclerz i Hetman Wielki Koronny Jan Zamojski. W mieście zwiedzamy rynek z pięknym renesansowym ratuszem oraz otaczającymi go kamieniczkami kupców ormiańskich, Katedrę w której zobaczyć można Kaplicę Ordynacka, Pałac Zamojskich z ustawionym przed nim pomnikiem założyciela Zamościa zwiedzanie kończymy spacerem po parku miejskim , wzdłuż starej fosy. Opuszczamy Zamość przez zabytkową Bramę Lubelska i udajemy się w kierunku parkingu. Ostatnim punktem programu w ostatnim dniu wyjazdu jest miasto Szczebrzeszyn znane głównie z wiersza poety Jana Brzechwy dziś nazywane dumnie „Stolicą języka Polskiego”. Wmieście zwiedzić można Kościół Parafialny Św. Mikołaja, Kościół Franciszkanów p.w. Św. Katarzyny, synagogę i cerkiew prawosławną Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny co dobitnie świadczy o wielokulturowości regionu i samego miasta. Szczebrzeszyn jest ostatnim punktem naszego wyjazdu n-t. W wyjeździe wzięło udział 17 uczestników reprezentujących różne Koła Organizacja wyjazdu obejmowała zachowanie i przestrzeganie wszystkich obowiązujących w tym czasie norm sanitarnych. W ramach programu technicznego uczestnicy mogli zapoznać się również z referatami dotyczącymi zasobów naturalnych zwiedzanego regionu:
– Lubelskie Zagłębie Węglowe – Kopalnia węgla Bogdanka perspektywy rozwoju Wykorzystanie Lubelskich złóż glaukonitu jako nawozu naturalnego.
Foto archiwum SITPNiG O/ Kraków